Basitçe, biliş (cognition) bilme becerisidir; bilgi edinme ve bilgiyi kullanma becerisidir. Bilişsel beceriler; dikkati, belleği, alınan bilginin işlenmesini, yürütücü işlevleri, sezgiyi ve diğer birçok yetiyi içerir. Bilişsel gelişim, zekânın temelini oluşturur. Zekânın sözlük anlamı, yeni durumları öğrenebilme anlayabilme ve yeni durumlarla baş etme becerisini tanımlar. Ancak gerçekte zekâ daha fazla faktörü içerir ve çok daha geniş anlamda kullanılmaktadır. Bebeklerin zekâ durumunu belirlemek için uygun bir test yoktur. Ancak bilişsel gelişimi değerlendiren tarama testleri mevcuttur. Klinisyenler bu alanda özellikle iki alanın gelişimine dikkat ederler: problem-çözme becerileri ve dil becerileri. Bebekler ve çocuklar bu alandaki becerilerini öğrenerek geliştirirler. Öğrenme; gelişim düzeyine uygun uyaranı, odaklamayı, sürdürmeyi, bellek işlevlerini, motivasyonu ve belki daha fazlasını içeren karmaşık bir süreçtir.
Bebekler duyu organları ve duyu organlarından gelecek uyaranları işleyecek beyin bölgeleri ile doğarlar. Duyu organlarından gelen algılar ilgili beyin bölgelerinde kaydedilirler ve içselleştirilirler. Daha sonraki algılar ve yaşam olaylarıyla ilişkilendirilirler. Yaklaşık 18-24 ncü aydan itibaren semboller yer almaya başlar. Bir sembolün bir nesneyi temsil ettiğini fark etmeye başlarlar. Bebekler, algılarını ve sembolleri içselleştirirler; zihinsel imgeler veya izler olarak (zihinsel tasarımlar; zihinsel representasyonlar) olarak içsel bir şekilde yeniden şekillendirirler. Örneğin annesi ile ilgili, bir görsel imaj vardır; ancak annesinin tasarımı bu görsel imajla sınırlı değildir. Annenin sesi, duyguları, düşünce yapısı tasarımlar halinde içselleştirilir. Zihinsel tasarımlar ile çocuğun dış dünya ile iletişim kurmada kullandığı şemalardır ya da referans çatılarıdır. Kurallar, kavramlar, hayaller, analojiler, mantık ya da nöronal bağlantılar şeklinde olabilir. Basit tasarımlar (represantasyonlar) daha karmaşık düzenlemeleri yapmak üzere birleşirler, sırasıyla farklılaşıp daha karmaşık ve entegre olmuş bilişsel yapıları oluştururlar, böylece daha sonra gelen bir uyaran girdisinin seçimini ve ele alınmasını etkilerler.
Dil, öğrenme, kavrama, hatırlama ve problem çözme becerilerinde yaşıtlarına göre daha geriden gelen bir çocuğun veya ergenin mutlaka bir çocuk ergen psikiyatristi tarafından değerlendirilmesi gerekir.